10. Prosefest od 11. do 15. aprila – Zauzmi pozu, čitaj prozu

Deseto izdanje Prosefesta, festivala knjige koji budi radost čitanja i podseća na književnost kao prostor slobode, održaće se od 11. do 15. aprila, ove 2016. godine, u Novom Sadu, u organizaciji Kulturnog centra Novog Sada.

 Pisci i čitaoci: oči u oči

Mnogo je sajmova, salona, promocija knjiga – ali samo je jedan Prosefest – jedinstven po tome što u najdirektnijem susretu, oči u oči, zbližava pisca i njegovog čitaoca, i to onog najvažnijeg – mladog – koji je otvoren i radoznao, odvažan da misli i govori, da sebi i svetu oko sebe otvori i – do sada – neotvorena vrata. A upravo to – vraćanje književnosti njenim korenima – živom i neposrednom kontaktu autora sa čitaocem – bila je ideja osnivača Prosefesta, profesora dr Save Damjanova te 2007. godine kada se bilo prvo izdanje Međunarodnog festivala proznog stvaralaštva.

 Knjiga za svakoga, svi po knjige

Proserefest u svet novih knjiga, u prethodnih devet godina, otvarali su pisci, srednjoškolci i njihovi profesori iz novosadskih gimnazija: „Jovan Jovanović Zmaj”, „Isidora Sekulić”, „Laza Kostić, „Svetozar Marković“, Karlovačke gimnazije. Susreti su bili upriličeni u svim tim prostorima ali i u Svečanoj sali Matice srpske, Srpskom narodnom pozorištu, Galeriji Matice srpske, Spomen zbirci “Pavle Beljanski”, Poklon zbirci “Rajko Mamuzić”, kafeu „Atrijum“, Filozofskom fakultetu, samom Kulturnom centru Novog Sada. Pod pokroviteljstvom Prozafesta gostovalo se i u drugim gradovima.

Pisci, zemlje, jezici, nagrade…

U protekloj deceniji Prosefest je organizovao oko 180 susreta sa publikom. Blizu 20.000, uglavnom mladih čitalaca, susrelo se sa preko 80 majstora pisane reči iz celog sveta. Među njima su bili laureati mnogih nagrada, od NIN-ove do Nobelove. Razgovore sa njima vodili su upravo učenici srednjih škola. Govorilo se na mnogim svetskim jezicima ali se razumeo uvek nenadmašni jezik dobrog štiva. Na festivalu su svoje pisce predstavili svi relevantni domaći izdavači, od najvećih do sasvim malih kuća. Svi oni darovali su đake besplatnim knjigama.

Domaći majstori pisane reči

Na Prosefestu govorili su: Milorad Pavić koji je, čitanjem, otvorio prvi festival, potom Svetlana Velmar Janković, Dragoslav Mihailović, Radovan Beli Marković, David Albahari, Vida Ognjenović, Oto Tolnai, Milisav Savić, Aleksandar Gatalica, Vladimir Pištalo, Radoslav Petković, Vladan Matijević, Dragan Velikić, Svetislav Basara, Goran Petrović, Zoran Ćirić, Goran Gocić, Slobodan Tišma, Zoran Živković, Jovica Aćin, Vladislav Bajac, Đorđe Pisarev, Franja Petrinović, Jelena Lengold, Vule Žurić, Uglješa Šajtinac, Ildiko Lovaš, Miodrag Raičević, Jasmina Mihajlović, Milica Mićić Dimovska, Laslo Vegel, Mihajlo Pantić, LJubica Arsić, Mirjana Novaković, Slobodan Vladušić i Oto Horvat. Među domaćim gostima Prozafesta bilo čak 15 dobitnika NIN-ove nagrade.

 Inostrani prvaci pisane reči

Gosti Prosefesta bili su iz: Perua (Mario Vargas LJosa), Izraela (David Grosman), Francuske (Alberto Mangel) Mađarske (Đerđ Konrad, Peter Zilahi, Petar Milošević) SAD (Aleksandar Genis) Engleske (Kristofer Houp, Vesna Goldsvorti), Rusije (Mihail Šiškin, Jevgenij Vodolazkin), Italije (Stefano Beni, Klaudio Magris), Slovačke (Anton Balaž, Miroslav Demak), Nemačke (Žarke Radaković, Jovan Nikolić, Bora Ćosić), Argentine (Samanta Šveblin), Australije (Inez Baranej), Kube (Soe Valdes), Ukarajine (Irena Karpa), Škotske (Luiz Velš, Zoi Strahan), Poljske (Kšištof Varga, Olga Tokarčuk), Bugarske (Alek Popov, Georgi Gospodinov), Turske (Nedim Gursel), Finske (Suazan Ringel) Makedonije (Aleksandar Prokopiev, Ermis Lafazanovski, Goce Smilevski), BiH (Nenad Veličković, Muharem Bazdulj, Bekim Sejranović), Slovenije (Andrej Blatnik, Jani Virk), Crne Gore (Nikola Malović) i Hrvatske (Ivana Simić Bodrožić, Damir Karakaš).

 “Milovan Vidaković” za najboljeg prozaistu

“Milovan Vidaković”, nagrada koja nosi ime rodonačelnika savremenog srpskog romana, dodeljuje se najboljem prozaisti od drugog festivala. Nagradu dodeljuje žiri koji čini Organizacioni odbor festivala. Do sada su je dobili: Alberto Mangel (Francuska, 2008), Đerđ Konrad (Mađarska, 2009), Klaudio Magris (Italija, 2010), David Grosman (Izrael, 2011), Slobodan Tišma (Srbija, 2012), David Albahari (Srbija, 2013), Milisav Savić (Srbija, 2014) i Jevgenij Vodolazkin (Rusija, 2015) dok je Mario Vargas LJosa (Peru), koji je prošle 2015. godine, u Srpskom narodnom pozorištu, govorio pred oko 1400 čitalaca, dobio specijalnu nagradu „Milovan Vidaković“.

 Entuzijazam profesora

U vremenu agresivne instant TV zabave, zavodljivih mogućnosti komunikacijskih gedžeta, nesagledivih prostora internetske stvarnosti i prebrzog življenja u kojem svaka radoznalost posustaje pred mogućnostima miša u ruci svakog tinedjžera, entuzijam profesora koji animiraju đake za učešće u ovom književnom poduhvatu je za golemo poštovanje. Ove godine đake za susret sa piscima pripremaju: Mirjana Grdinić (Gimnzija “Jovan Jovanović Zmaj”), Katica Darmanović “Gimnazija “Isidora Sekulić”), Dragana Bošković (Gimnazija “Svetozar Marković”) te Vesna Zečević i Svetlana Petrović (Gimnazija “Laza Kostić”).

Šta ovog aprila čitaju srednjoškolc